مهندسی ورزش

مهندسی پزشکی - مهندسی ورزش

گرایش مهندسی ورزش یکی از حوزه‌های میان‌رشته‌ای و پیشرفته مهندسی پزشکی است که با هدف ارتقای عملکرد ورزشی، کاهش آسیب‌های ناشی از فعالیت‌های فیزیکی، بهبود فرایندهای توان‌بخشی و توسعه تجهیزات و فناوری‌های پیشرفته در ورزش شکل ‌گرفته است. این رشته بر پایه علوم مهندسی مکانیک، بیومکانیک، فیزیولوژی ورزشی، مهندسی مواد و فناوری‌های دیجیتال بنا شده و در تعامل با علوم پزشکی و علوم‌انسانی تلاش می‌کند تا به نیازهای حرفه‌ای ورزشکاران، مربیان، پزشکان ورزشی و عموم مردم پاسخ دهد.
مباحث علمی و کاربردهای مهندسی ورزش
1) بیومکانیک ورزشی
این زمینه شامل مطالعه و تحلیل حرکات انسان با استفاده از قوانین مکانیک کلاسیک و پیشرفته است. دانشجویان با دینامیک، کینتیک و کینماتیک حرکات ورزشی آشنا می‌شوند تا بتوانند حرکات بدن را بهینه‌سازی کنند، الگوهای حرکتی صحیح را طراحی نمایند و از بروز آسیب‌های ناشی از حرکات نادرست پیشگیری کنند. این تحلیل‌ها معمولاً با استفاده از فناوری‌هایی مانند مدل‌سازی کامپیوتری و سیستم‌های ضبط حرکت (Motion Capture) انجام می‌شود.
2) طراحی و توسعه تجهیزات ورزشی
یکی از اهداف اصلی مهندسی ورزش، طراحی و ساخت تجهیزات ورزشی پیشرفته مانند کفش‌های هوشمند، لباس‌های ورزشی با قابلیت‌های خاص (مانند بهبود گردش خون یا کاهش اصطکاک)، ابزارهای اندازه‌گیری عملکرد (مانند سرعت‌سنج یا فشارسنج) و تجهیزات توان‌بخشی است. این تجهیزات برای بهبود عملکرد ورزشی و کاهش خطرات فیزیکی طراحی می‌شوند.
3) فناوری‌های پوشیدنی و حسگرها
مهندسی ورزش به توسعه فناوری‌های پوشیدنی (Wearables) می‌پردازد که شامل حسگرهای زیستی برای پایش مداوم علائم حیاتی، نظارت بر عملکرد ورزشکاران و ارائه داده‌های دقیق درباره وضعیت جسمانی در زمان تمرین یا مسابقه است. این فناوری‌ها برای تحلیل‌هایی نظیر میزان اکسیژن مصرفی، ضربان قلب، دمای بدن و سطح فعالیت عضلات کاربرد دارند.
4) مدل‌سازی و شبیه‌سازی
این گرایش از مدل‌سازی کامپیوتری و شبیه‌سازی برای بازسازی حرکات ورزشی، شبیه‌سازی نیروها و فشارهای وارده به بدن و ارزیابی اثرگذاری تجهیزات ورزشی بهره می‌گیرد. ابزارهای نرم‌افزاری تخصصی به دانشمندان اجازه می‌دهند تا سناریوهای مختلف ورزشی را پیش‌بینی و تحلیل کنند.
5) پروتزها و ارتزهای ورزشی
طراحی پروتزها و ارتزهای پیشرفته برای ورزشکاران دارای محدودیت جسمی یا نیازمند کمک مکانیکی، یکی دیگر از جنبه‌های کلیدی مهندسی ورزش است. این پروتزها به ورزشکاران امکان می‌دهند که در فعالیت‌های ورزشی مختلف، حتی در سطح حرفه‌ای، شرکت کنند.
6) توان‌بخشی و بازتوانی ورزشی
مهندسی ورزش نقش مهمی در توسعه تجهیزات و روش‌های توان‌بخشی ایفا می‌کند. طراحی ابزارهای تمرینی پیشرفته برای بازتوانی پس از آسیب‌دیدگی‌های ورزشی، بهینه‌سازی دستگاه‌های فیزیوتراپی و استفاده از روباتیک در توان‌بخشی بخشی از کاربردهای این رشته است.
7) هوش مصنوعی و داده‌کاوی در ورزش
با افزایش اهمیت داده‌ها در ورزش، مهندسی ورزش از الگوریتم‌های هوش مصنوعی و یادگیری ماشین برای تحلیل داده‌های ورزشی استفاده می‌کند. این تحلیل‌ها به پیش‌بینی آسیب‌ها، برنامه‌ریزی تمرینات هوشمند، و ارزیابی عملکرد ورزشکاران کمک می‌کنند.

اعضای محترم هیأت ‌علمی متخصص در این گرایش عبارتند از:
• دکتر نیما جمشیدی (دانشیار)
• دکتر جواد راستی (استادیار)
• دکتر شهرام لنجان‌نژادیان (دانشیار)

تاریخ به روز رسانی:

1403/10/04

تعداد بازدید:

پیوندهای کاربردی

انجمن مهندسي پزشكي ايران

آدرس: اصفهان، میدان آزادی، دانشگاه اصفهان،میدان خوارزمی، ابتدای بلوار سلامت، ساختمان انصاری
کدپستی: 8174673441
تلفن: 37932685 تلفکس: 36682887
راهنمای جامع تلفن های دانشگاه اصفهان